رونمایی از نخستین مستند آوینی بعد از ۴۴ سال با واکنشی از بهروز افخمی
به گزارش هنر شهر، اولین مستند شهید مرتضی آوینی بعد از ۴۴ سال در حالی برای اولین بار رونمایی گردید که تا مدتی قبل هیچ نشانی از چنین فیلمی در پژوهش های روایت فتح وجود نداشت.
به گزارش هنر شهر به نقل از ایسنا، مراسم سی ویکمین سالگرد شهادت سید مرتضی آوینی با عنوان «میراث مرتضی» بعدازظهر دوشنبه ۲۷ فروردین ماه در تالار وحدت برگزار و گفته شد که سالگرد سال جاری بر اساس انقلاب و جهادسازندگی شکل گرفته است.
در بخشی از این مراسم کلیپی پخش گردید که شامل تصاویری قدیمی از صحبتهای افرادی همچون علی اکبر ناطق نوری (نماینده امام خمینی در جهاد سازندگی)، محمدعلی حسین نژاد -مسیول واحد سمعی و بصری جهاد سازندگی-، محمد بهشتی-مدیر گروه جهاد تلویزیونی- در مورد لزوم و چرایی ایجاد این نهاد بود..
سپس سردار افشار از موسسان هسته اصلی جهاد سازندگی در سخنانی با آروزی پیروزی اظهار داشت: هنر را میتوان به سه دسته هنر دولتی، هنر آزاد که هیچ قید و بندی ندارد و هنر متعهد که به انسانیت و حقیقت تعهد دارد تقسیم کرد و شهید آوینی پرچمدار هنر متعهد است. او تحت تأثیر امام خمینی (ره) متحول شد و با قلم و بیان و تصاویر خودش، فرهنگ ایثار را معرفی نمود. او سینمای تجاری را محکوم میکرد و تلاش می کرد به رویکرد خودش متعهد بماند اما در این حوزه مظلوم بود و به حدی فاصله او با فرآیند اجرایی دستگاه آن دوران زیاد شد که در سیما ممنوع الکار و از حوزه هنری هم اخراج شد.
افشار با اشاره به اینکه فیلم های آوینی در کشور تحول ایجاد می کرد افزود: آثار او اثرگذار بود ولی پس از آتش بس (جنگ عراق و ایران) که دیگر امکان فعالیت نداشت، مانده بود چه کند. ما هم نمی دانستیم با صدا و سیما چه نماییم، بنابراین اجازه گرفتیم که زمینه انتقال مجموعه روایت فتح به بسیج فراهم گردد و موافقت های لازم در این حوزه گرفته شد.
به قول وی از شهید آوینی خواسته شده بود اثری مانند «ارتش سری» (یک سریال مشهور خارجی) تولید نماید که با وجود سختی ها، شهید آوینی مشغول کار روی آن بود اما به سر انجام نرسید.
افشار در ادامه بیان نمود: سبک شهید آوینی نیاز امروز جامعه ماست. با خصوصیت هایی که وی در نوشتار و صدا داشت هر آن چه می گفت قابل تحمل می شد. به نظرم عزیزانی که می توانند این گونه کار کنند، از جنایات رژیم صهیونسیتی در غزه آثاری خوب و با قابلیت پخش در زمینه بین المللی تولید کنند.
سیدحسین هاشمی (فیلمبردار) از اعضای موثر در ساخت نخستین مستند شهید آوینی که خودش در مراسم حضور نداشت، در گفت و گویی تصویری که قسمتهایی از آن در این مراسم پخش گردید از برنامه های تولید با مرتضی آوینی برای جهاد سازندگی گفته بود. مقرر است این برنامه از راه یکی از سکوهای اینترنتی پخش شود.
وی در صحبتهای خود از دیدار با برخی صاحبان دفتر سینمایی آیت همچون انوار (معاون وقت سینما)، محمد بهشتی و مهدی حجت برای ساخت یک فیلم مستند برای نشان دادن ترکیب روحیه جهادی صحبت کرد؛ فیلمی با نام «دهکده برزان» که پیشتر رد و نشانی از آن در پژوهش های انجام شده نبود ولی در این گفتگو بعنوان اولین مستند شهید آوینی از آن سخن به میان آمد.
در این مراسم عنوان شد که این فیلم مستند در هیچکدام از آرشیوهای روایت فتح موجود نبوده ولی با همت فیلمخانه ملی ایران با مدیریت لادن طاهری، مشخص شد که توسط ارشاد نگه داری شده بود که برای اولین بار در سالگرد شهادت این مستندساز رونمایی گردید.
مستند «دهکده برزان» روایتی است از وضعیت شهر «دورود» در جوار یک کارخانه سیمان با انبوهی از مشکلات شهری، فرهنگی و اجتماعی که مرتضی آوینی از راه این مستند و با روایت خود به آن مشکلات اشاره کرده بود.
بعد از پخش این مستند نشستی تحلیلی با حضور بهروز افخمی و اسماعیل براری برگزار شد که افخمی ابتدا توضیح داد، قرار بوده شب گذشته با پرواز به تهران برسد ولی با لغو پروازها مجبور به سفر با اتومبیل شده و بنابراین چون نتوانسته مستند را تماشا کند، در رابطه با دومین اثر شهید آوینی صحبت خواهد نمود.
در ادامه براری ضمن اشاره به این که اولین مستند مرتضی آوینی کیفیت چندانی نداشته و هیچ اشکالی هم ندارد، اظهار داشت: خوب است که چنین اثری را از نگاهی دیگر ببینیم و با مطالعه آن باید متوجه شویم فردی مثل آقای آوینی چطور قدم به قدم جلو رفته، پای خویش را کجا گذاشته و حتی چطور نریشن نوشته است. ازاین رو به نظرم باید در این حوزه صحبت کرد که آقا مرتضایی که همه به نحوی او را می شناختیم در چه مسیری حرکت کرد که به آن آثار باشکوه روایت فتح رسیده است.
براری در قسمتی دیگر از صحبتهای خود به تعداد ۷۰ فیلم ساخته شده توسط شهید آوینی در روایت فتح و قابل توجه بودن این رقم اشاره نمود و اظهار داشت: چرا ما این حافظه را از دست نمی دهیم؟ او با دلهای ما چه کرده که فراموش نمی کنیم؟ به نظرم باید به عقب برگردیم و به ساختار کارهای او بنگریم که سبب شده اند، آوینی و روایت فتح را فراموش نکنیم.
براری تصریح کرد: بذری که شهید آوینی کاشته، هنوز شکافته نشده است و باید آثارش کالبد شکافی شود تا روش و ساختار او بدست آید. امیدوارم بعد از این گفتگو یک کار پژوهشی آغاز شود چون که آقا مرتضی نشان داد حواسش جمع بوده که فیلم هایش بعد از این سالها هنوز فراموش نشدند.
افخمی هم در ادامه بیان نمود: من یک سال پس از این فیلم در سال ۱۳۵۹ «خان گزیده ها» را بعنوان دومین اثر مرتضی آوینی تدوین کردم. آن زمان متوجه شدم سید مرتضی زیر بار هیچ چیز از پیش تعیین شده ای نرفته و فرم ارتباط بین کلام شاعرانه با تصویر را پیدا کرده است. این فرم بعدها در مجموعه روایت فتح به تدریج پیدا شد. تصور میکنم اگر فیلم داستانی هم می ساخت ممکن بود این فرم را ادامه دهد هر چند فکر نمی کنم اگر عمرش ادامه داشت سراغ سینمای داستانی می رفت.
وی ادامه داد: سید مرتضی آوینی اهل کشف و شهود بود و پیدا کردن و فهمیدن هر مبحث. بنابراین زیر بار نظریه ها نمی رفت تا مثلاً من بعنوان تدوینگر چیزی را به او بگویم. نظریه پدیدارشناسی که در روحیه او دیده میشد، می گوید که باید سراغ خود شیء یا مبحث رفت نه با پیش فرض. این مساله در رابطه با نگاه به جنگ ایران و عراق هم وجود داشت و این نگاه مرتضی آوینی همان دلیل در ماندگاری آثار اوست.
افخمی در حاشیه این مراسم ضمن اشاره به آن چه در رابطه با شهید آوینی و جنگ ایران و عراق گفته بود و هم در رابطه با اتفاق های یکی دو روز گذشته به ایسنا اظهار داشت: در مراسمی که روز گذشته (۲۶ فروردین ماه) در شهر نی ریز بمناسبت سالگرد شهادت آوینی برگزار شد گفتم که سید مرتضی آوینی آدم جنگ بود و با جنگ زنده بود. او پس از تمام شدن جنگ ایران و عراق هم زیاد دوام نیاورد. آن زمان که از سوی هر دو گروه سیاست تحت فشار بود، شوخی می کرد و می گفت، دیگر دوران ما نیست. دوران بزمجه هاست؛ یعنی کسانی که جرأت جنگیدن نداشتند و در دستگاه دولتی هم از توبره می خوردند و هم از آخور. به نظرم در تمام این ۳۰ سال پس از شهادت او هم همین وضع بوده اما هم اکنون جنگ باردیگر شروع شده و دوران پهلوان ها رسیده است.
او افزود: یک مصرع از رودکی داریم که شاید تمام شاهنامه از آن جوشیده باشد و در آن می گوید: «اندر بلای سخت پدید آید فضل، بزرگمردی و سالاری». همه پهلوانان ها هدف خویش را بر جنگ می گذاشتند. شاید وقتی زیادی از صلح گفته شود کلکی در کار باشد و حالا امیدوارم دوران جنگ، دوران صراحت و صداقت باشد.
منبع: honareshahr.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب