در ستایش یک عمر تلاش و تراش
به گزارش هنر شهر، مهدی مظفری ساوجی در نوشتاری به کتاب «دریغا که عمر سفر کوتاه است» (گفت وگو با دکتر احمد جلیلی) پرداخته است.
این شاعر و منتقد ادبی در یادداشت خود که برای انتشار در اختیار ایسنا قرار داده، نوشته است:
«دکتر احمد جلیلی در گفت و گویی که به اهتمام محمدهاشم اکبریانی با ایشان صورت گرفته و اخیرا با عنوان «دریغا که عمر سفر کوتاه است» از جانب انتشارات خزه به چاپ رسیده، بسیار خوش درخشیده و توانسته با گفتاری شیرین و پرشور، دولتی ماندگار رقم بزند؛ دولتی که با اتکا به نظمی مثالی و خِردی عالمانه، کاخی بلند از علوم و معارفِ معطوف به روانشناسی، روانپزشکی، جامعه شناسی، ادبیات و مهم تر از همه، زندگی پی افکنده است.
ایشان در این کتاب، ضمن پرداختن به خاطرات خود، به تاریخچهٔ روانپزشکی در ایران، بخصوص آن چه در ارتباط با دوران معاصر می شود پرداخته و چشم انداز جدیدی پیش روی علاقمندانِ این دانش گشوده است. این خاطرات از آن رو اهمیت دارند که احمد جلیلی خود بخشی از آنها و در واقع یکی از تاریخ سازان معاصر این عرصه است و آن چه عرضه نموده، اغلب تازه است و چه بسا می تواند دوران ساز باشد و به بنیان هایی بدیع از روان درمانی بینجامد و پایه هایی رفیع از معرفت در نظام پزشکی، روانپزشکی، جامعه شناسی و انسان شناسی این اقلیم ایجاد نماید.
برای نگارش تاریخ روانپزشکی معاصرِ ایران، بی گمان احتیاج به منابع و مآخذ بسیاری است که گفت وگوهای شفاهی با پزشکان و پژوهشگرانِ پیشکسوت و باسابقهٔ این حوزه می تواند بسیار راهگشا باشد و مسیرهای روشنی پیش روی مورخان و محققان آیندهٔ این علم قرار دهد.
دکتر جلیلی بی گمان در این قلمرو از معدود متخصصان و صاحب نظرانی است که رهیافت ها و بالطبع، دریافت هایش می تواند در تکمیل پازل تاریخ معاصر روانپزشکی ایران، تصویری دقیق تر در دسترس ما قرار دهد. چونکه او یکی از زنجیره های اصلی شجره ای است که بررسی شاخ و برگ آن ما را به شناخت دقیق تر ساقه ها و تنه و در نهایت ریشه های این درخت تناور رهنمون خواهد شد.
نکتهٔ قابل تأمل و اعتنا در اینباره، فصاحت و بلاغتی است که ایشان در زبان و بیان خویش به خرج داده و از این لحاظ متنی خوشخوان و به راستی پیراسته و دلپذیر عرضه کرده است؛ تا آنجایی که مخاطب در رویارویی با این کتاب، گویی با رمانی پرکشش و جذاب مواجه می باشد و هرلحظه به دنبال آن است که داستان زندگی این روانپزشک جست وجوگر به کجا می انجامد. این فصاحت البته از شاعری ایشان سرچشمه می گیرد و در واقع از قلمی که آبشخورش مُرکّب زبان و بیانی است که در طول سده ها و اعصار، شاعران، رشته اندیشه و خیال شان را به آن گره زده اند. مُرکّبی که در واقع آب حیات است و باآنکه به ظاهر تاریک می نماید اما از دل آن همواره، سپیده مانِ دمامدم امید، دمیده و ما را بعنوان مخاطبانی که گویی پشت به دیواره غار نشسته ایم به بیرون، یعنی دنیای حقیقی که در واقع بیرون از هر آدمی قرار دارد، رهنمون شده است. آن هم در این عصر که به قول اخوان شب با روز یکسان است و قندیل سپهر تنگ میدان زنده یا مرده، به تابوت ستبر ظلمت نُه توی مرگ اندود پنهان است و شوربختانه در این زمستانِ لبالب محاق، حریفی هم نیست که لااقل چراغ باده ای بیفروزد و قدری از این هوای دلگیر و زمین دلمرده کم کند.
بنابراین، و لاجرم، قطعِ چنین مرحله و چه بسا مراحلی، به قول حافظ بی همرهی خضر میسر نیست و در دنیای مسدود و بستهٔ معاصر، شاید تنها کتاب و کلمه بتواند نقش کلیدی گشاینده و راهگشا را ایفا کند و فی الواقع در قفل های زنگ زدهٔ اذهان و نفوس، نفوذ.
در اهمیت کتاب دکتر احمد جلیلی همین بس که مخاطب را از رفتن به مراجع بسیاری بی نیاز می کند. چونکه خواندن داستانِ علوم معطوف به روان و تاریخ پرفراز و نشیبی که بیماری های در ارتباط با اعصاب و روان در ایران از دیر باز تا امروز پشت سر نهاده، مستلزم مطالعه فراوان و دسترسی به ده ها کتاب و صدها مقاله و جستار است. این کتاب، با زبانی ساده و حتی سهلِ ممتنع یا به قول استاد بهاءالدین خرمشاهی سهل و ممتنع، به مسائل تخصصی این رشته از علم می پردازد و ما را با افق هایی مواجه می کند که تا پیش از این امکان دیدن شان را از نزدیک یا دست کم از این فاصله نداشته ایم. دیرزیاد آن بزرگوار خداوند.»
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب