مروری بر دستاوردهای عملیات بیت المقدس۲
رزمندگان سپاه و بسیج در عملیات «بیت المقدس 2» با همت والا و رشادت های بی نظیر خود در سرمای بیش از اندازه هوا، غرور کاذب «صدام؛ حامیان عراق و رژیم حزب بعث» را در ارتفاعات ماووت در استان سلیمانیه شکستند.
به گزارش هنر شهر به نقل از ایسنا، عملیات «بیت المقدس ۲» با رمز «یا زهرا (سلام الله علیها)» در ساعت ۱ و ۱۵ دقیقه ۲۵ دیماه ۱۳۶۶ برای آزاد سازی ارتفاعات غرب شهر ماووت عراق در منطقه ای به وسعت ۱۳۰ کیلومتر مربع شروع شد و این عملیات در سخت ترین وضعیت جوی در بین برف و سرما توسط یگان های سپاه ادامه پیدا کرد.
این عملیات در محور ارتفاع قمیش در منطقه عملیاتی سلیمانیه عراق به طور گسترده به فرماندهی سپاه و با حضور رزمندگان اسلام انجام شد.
این عملیات تا روز دوم بهمن سال ۶۶ در منطقه عمومی ارتفاعات قمیش و سلیمانیه با فرماندهی سپاه ادامه یافت که ازنوع هجوم سپاهیان اسلام ضد دشمن بعثی بود.
فشار به مواضع دشمن
درحالی که تلاشهای ایران برای یافتن ضمانتی درجهت دستیابی به حقوق خود در مفاد قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت به نتیجه ای نرسیده بود رزمندگان سپاه اسلام برآن شدند تا ضمن یک عملیات گسترده درمنطقه ای کوهستانی و سرد، دشمن بعثی را در منگنه ای جنگی قرار دهند. دراین عملیات رسته های پیاده، زرهی و توپخانه ایران حضور داشتند و عراق هم رسته های پیاده، زرهی، کماندویی و گارد ریاست جمهوری خویش را به همراه داشت.
این عملیات از معدود عملیات های لشکرهای سپاه (بعد از عملیات والفجر ۴) در طول هشت سال دفاع مقدس در منطقه غرب کشور در فصل زمستان بود، که بعضی روزهای آن دما به ۲۰ درجه زیر صفر هم می رسید. قرارگاه تاکتیکی این عملیات در موقعیت صف «پشت ارتفاعات قشن» دایر شد و کارهای شناسایی را شروع کرد. نیروهای سپاه و بسیج در این عملیات می بایست از رودخانه قله چولان عبور می کردند و ادامه مسیر تا زیر ارتفاعات قمیش که پوشیده از برف بود را ادامه می دادند.
راپِل، وسیله عبور رزمندگان
با کمک تیم راپل پادگان امام علی (ع) تهران، رزمندگان در شرایط خیلی سخت و خطرناک، و به صورت ابتکاری، با سیم بکسل و ابزارهای لازم پلی را بر روی رودخانه خروشان نصب کردند نظر به اینکه راه اندازی پل به صورت ضربتی و با حداقل امکانات صورت گرفته بود (در زیر پای دشمن) و طول آن به بیشتر از ۲۰۰ متر می رسید و ارتفاع تا لبه آب رودخانه بیشتر از ۴۰ متر بود جهت رعایت احتیاط ظرفیت عبوری را حداکثر ۱۰ نفر مشخص کردند و ۱۰ نفر ۱۰ نفر از پل عبور می کردند و همین مساله سبب طولانی شدن عبور گردانها از پل می شد. راه اندازی این پل سبب شد تا یکی از یگان های سپاه (لشکر ۳۱ عاشورا) جهت عبور گردان هایش از این پل استفاده نماید.
عملیات در اوج سرمای زمستان کردستان
یگان های خودی علاوه بر مشکلاتی که برای استقرار داشتند، هنگام پیشروی و رسیدن به مواضع دشمن هم با دشواری های بسیاری مواجه بودند، چنان که رزمندگان مسیرهای طولانی را به مدت ۶ تا ۸ ساعت در بین برف و کوهستان طی می کردند و تراکم برف در بعضی محورها سبب شده بود تا نیروها علاوه بر دشمن، به شکلی با طبیعت و سرمای کشنده منطقه هم مبارزه کنند.
عملیات بیت المقدس ۲ در دو مرحله طرح ریزی شده بود. در مرحله اول قرار بود ارتفاعات «یولان»، «دست هرمدان»، یال های «کوجارو» و «الاغلو» تصرف شده و سپس در مرحله دوم پیشروی به سمت کوه های «مرکبه» و «قیوان» ادامه پیدا کند.
نتایج خوب برای مردم و رزمندگان اسلام
در بیت المقدس ۲ بیش از۴۰ ارتفاع همچون «اورال»، «کلاله»، «هرمدان»، «بین دورا»، «شیخ محمد» و «یولان» و چند روستای منطقه آزاد شد و دهها دستگاه تانک و نفربر، ده ها قبضه خمپاره انداز و ضدهوایی، ده ها دستگاه خودروی نظامی و مهندسی و۲ رادار رازیت (ثبت فاصله توپخانه نیروی خودی تا مواضع شلیک دشمن) منهدم شد.
عراق در این عملیات ۵ تیپ و گردان خویش را از دست داد و تعداد کشته و زخمی ها و اسرای دشمن بالغ بر۵۴۰۰ نفر بود. غنایم این عملیات عبارت بود از ۱۵ دستگاه تانک و نفربر زرهی، ۷۶ قبضه خمپاره انداز و۱۷ قبضه توپ ضدهوایی، ۷۵ دستگاه خودرو، تعداد زیادی انواع دستگاههای مخابراتی، مقدار زیادی انواع سلاح سبک و مهمات.
موقعیت منطقه عملیاتی
رزمندگان نیروی زمینی سپاه پاسداران به عبور از موانع طبیعی و مصنوعی خیلی سخت از قبیل کوه های صعب العبور پوشیده از برف، رودخانه خروشان قلاچولان، میادین مختلف مین، تله های انفجاری، سنگرهای کمین و سیم های خاردار؛ یورش بی امان خویش را به موضع دشمن آغاز می کنند. عرض رودخانه قلا چولان ۴۰ متر است که رزمندگان در برودت بالای منطقه غرب از میان آبهای خروشان آن عبور می کنند. درحالی که براثر بارندگی شدید، رودخانه قلاچولان طغیان کرده بود و یک متر و نیم برف هم منطقه را سفیدپوش کرده بود.
مرحله اول عملیات
با هجوم رزمندگان اسلام، نیروهای عراقی مستقر در ارتفاعات مشرف بر شهر ماووت، بعد از دادن تلفات زیاد و انهدام چندین دستگاه تانک و نفربر، تعداد زیادی دستگاههای مهندسی، ۴۰ دستگاه خودرو، ۲۰ قبضه خمپاره انداز، راه فرار را در پیش می گیرند. یگان مهندسی ـ رزمی با عنایت به موقعیت کوهستانی منطقه و به جهت صعب العبور بودن آن، در عملیّات نصر ۸ برای تدارک رزمندگان جاده ای را راه اندازی کرده بود از نیروهای عمل کننده در عملیّات بیت المقدس ۲ با استفاده از آن جاده، از توان رزمی بالاتری برخوردار می شدند.
قوای اسلام بعد از درهم کوبیدن تیپ های ۸۳ و ۶۰۳ پیاده، گردان یکم تیپ ۴۱۲، یک گردان تانک، یکم تیپ ۸۱، کماندویی لشکر ۳۹ و گردان ۵۳ توپخانه عراق، مواضع آنها را تسخیر می کنند که تعداد زیادی کشته، زخمی و اسیر از آنها برجای می ماند. بدین ترتیب، دشمن از ارتفاعات غربی مشرف بر شهر ماووت عقب رانده می شود.
رزمندگان اسلام با حمله به نیروهای دشمن در دشت جنوبی ماووت و شکستن خطوط دفاعی آنها، تا عمق سه کیلومتری پیشروی و برخی از نیروهای دشمن را کشته و زخمی می کنند و نفرات باقیمانده از دشمن به مناطق اطراف می گریزند. طی تهاجم رزمندگان اسلام در این دو محور، علاوه بر کشته و زخمی شدن ۱۵۰۰ نفر و اسارت ۵۵۰ تن همچون ۳۰ افسر و ۱۰۰ درجه دار دشمن، ۲۹ ارتفاع، ۵ روستا و ۱۱۰ کیلومتر مربع از سرزمین های عراق آزاد می شود.
با روشنایی هوا، اهداف از پیش تعیین شده در این عملیّات، حاصل می شود و سربازان شکست خورده عراق چشم امید خویش را به آسمان می دوزند تا با کمک نیروی هوایی مانع پیروزی قوای اسلام شوند، امّا بارش برف مانع پرواز هر هواپیمایی می شود. رزمندگان اسلام بعد از دفع هر نوع تحرکی از جانب دشمن، به تثبیت موقعیت خود می پردازند. با وارد شدن نیروهای کمکی به منطقه، مقدمه هجوم باردیگر فراهم می آید.
مرحله دوم عملیات
دومین مرحله این عملییات در تاریخ ۲۷ دی ۶۶ و در شرایط سخت سرما و یخبندان منطقه به مرحله اجرا درمی آید و در ساعات اولیه، تیپ ۱ کماندویی از سپاه یکم، تیپ ۳ نیروی مخصوص گارد ریاست جمهوری و گردان کماندویی از لشکر ۴۱ عراق مورد تهاجم سخت قرار می گیرند و ضربات جبران ناپذیری بر آنها وارد می آید. در این مرحله دره مهم قامیش همراه با ارتفاعات ۱۱۰۰، ۱۱۵۵، ۱۲۸۶، ۱۸۳۷ و ۱۷۸۷ آزاد می شوند و علاوه بر ۲۰۰۰ کشته و زخمی، ۲۰۰ تن دیگر به اسارت رزمندگان درمی آیند که بدین ترتیب از آغاز عملیّات، تلفات ارتش عراق به ۳۵۰۰ کشته و زخمی و تعداد اسرا به ۷۵۰ تن می رسد.
مرحله سوم عملیات
در مرحله سوّم رزمندگان نیروی زمینی سپاه پاسداران بعد از پاتک های عراق در مرحله دوّم این عملیّات در شرایط سخت سرما و یخبندان منطقه با قلبی مملو از عشق و اراده ای پولادین از رودخانه عریض و خروشان «ذاب الصغیر» و دیگر موانع می گذرند و بر دشمن یورش می برند و طی نبردی بی امان بیشتر از ۵۰۰ تن از نیروهای دشمن را کشته یا زخمی می کنند و تعداد ۱۵۰ نفر از آنها را به اسارت درمی آورند. طی این حمله، قله ۱۷۷۵ از ارتفاعات ویسی، و یال ارتباطی و قله ارتباطی ویولان به ویسی آزاد می شوند. شهر قلعه دیزة عراق به همراه روستاهای گناو، عسیاوی و کنگاوی در دید مستقیم رزمندگان و جاده اصلی پاسگاه گناو به قلعه دیزه در تیررس آنها واقع می شود.
همینطور چند روستا و ارتفاع مهم کرکوک (مرتفع ترین قله منطقه) به تصرف رزمندگان در می آیند و هم رزمندگان موفق می شوند مقادیر قابل توجهی جنگ افزار و وسایل تدارکاتی و نظامی را به غنیمت بگیرند و بخش زیادی از آنها را منهدم سازند. دشمن شکست خورده به خاطر شرایط نامساعد جوّی موفق نمی گردد از نیروی هوایی خود استفاده نماید و تنها امید و اتکایش به نیروهای پیاده است که با جمع آوری نیروهای پراکنده، چند پاتک پی در پی را به اجرا در می آورد.
تمام پاتک های دشمن با مقابله و عکس العمل ضدپاتک رزمندگان دفع شده و دشمن بعد از دریافت ضربات سخت، به عقب رانده می شود. درحالی که نیروهای عراق به خاطر تحمل تلفات و خسارات متعدد، ناتوان و فرسوده است و فرصت هرگونه تعرض و تصمیم گیری از آنها سلب شده است، رادیو بغداد دم از پیروزی می زند و به نیروهای عراقی که تا عمق ۴۰ کیلومتری خاک خود عقب نشسته اند درود می فرستد. این تمجیدها و تحسین ها، نمی تواند روحیه از دست رفته سربازان وحشت زده عراق را بازگرداند.
سازمان های رزم بسیج و سپاه
وضعیت خاص جغرافیایی منطقه و وجود رودخانه قلعه چولان میان ارتفاع آمدین و ارتفاعات دولبشک، الاغلو و قمیش، عملاً منطقه عملیات را به دو محور جداگانه تقسیم می کرد، به همین دلیل، جهت آماده سازی و انجام عملیات در منطقه، دو قرارگاه در نظر گرفته شد. علاوه بر این، کثرت یگان های عمل کننده ایجاد می کرد، تا هدایت عملیات به صورت جداگانه به عهده دو فرمانده و دو قرارگاه گذاشته شود. بنابراین، قرارگاه های نجف و قدس برای آماده سازی و انجام عملیات بیت المقدس۲ انتخاب شدند. قرارگاه نجف در محور قمیش و قرارگاه قدس در محور آمدین، اقدامات خویش را آغاز کردند.
الف: در محور آمدین، قرارگاه قدس با استعداد ۴۷ گردان و با یگان های زیر کار شناسایی و آماده سازی منطقه را آغاز کرد:
لشکرهای ۱۰ سیدالشهدا با ۱۵گردان؛ ۲۷ حضرت رسول (ص) با ۸ گردان؛ ۳۱ عاشورا با ۸ گردان؛ ۳۲ انصارالحسین همدان با ۷ گردان؛ ۵۲ قدس گیلان با ۵ گردان؛ ۵۷حضرت ابوالفضل(ع) با ۴ گردان و تیپ زرهی ۲۰ رمضان با ۲ گروهان تانک خشایار حضور داشتند.
ب: درمحور قمیش نیز، قرارگاه نجف با استعداد ۵۷ گردان و با تلفیقی از یگان های زیر اقدامات شناسایی و آماده سازی منطقه را آغاز کرد:
لشکرهای ۵نصر خراسان با ۱۲گردان؛ ۲۱ امام رضا(ع) خراسان با ۱۰ گردان؛ ۵۵شهدا، با ۶ گردان و تیپ های ۱۲ قائم(عج) با ۵ گردان؛ ۱۸ الغدیر یزد با ۵ گردان؛ ۳۵ امام حسن(ع) با ۸ گردان و ۴۸ فتح با ۵ گردان در عملیات حاضر شدند.
در مجموع، استعداد دو قرارگاه با حضور ۱۵ یگان به ۱۰۴گردان رسید که با عنایت به محورهای عملیات، مأموریت هر یک از قرارگاه ها و یگان ها تعیین شد. همزمان با تعیین مأموریت یگان ها و بررسی جزئیات بیشتر طرح مانور، یگان ها، کارشناسایی وضعیت دشمن در منطقه و آماده سازی منطقه و نیروها را شروع کردند. با اینکه آماده سازی منطقه و حضور نیروها در محورهای عملیات به علت شرایط سخت منطقه به آهستگی صورت می گرفت و شرایط مطلوب فراهم نشده بود، اما علیرغم مشکلات فراوان، یگان ها در ۲۵ دی ۱۳۶۶ آماده عملیات شدند.
وضعیت دشمن
تحرک نیروهای خودی در منطقه فاو و اجرای عملیات بزرگ سالانه در منطقه جنوب، سبب گردید تا دشمن توجه ذهنی و تمرکز نیروهای خویش را به منطقه جنوب معطوف کند. وضعیت فصلی در منطقه شمال غرب هم بگونه ای بود که دشمن با عنایت به سوابق عملیات های پیشین رزمندگان اسلام در این منطقه، امکان عملیات جدی و گسترده را پیشبینی نمی کرد.
در مجموع این عوامل منجر به غافلگیری دشمن شد. حتی بعد از اجرای مرحله اول عملیات، دشمن همچنان از انتقال نیروی متناسب با این عملیات به منطقه امتناع کرد. تنها بعد از آغاز مرحله دوم عملیات و با پیشروی به سمت محور اصلی عملیات، دشمن در این منطقه حضور پیدا کرد و تدریجاً به انتقال یگان های جدید و یگان های احتیاط سپاه یکم و سپاه دوم و همینطور دو تیپ ۶۶ و ۶۸ نیروی مخصوص از لشکر گارد، اقدام نمود. نیروهای دشمن که از ابتدا تا انتهای عملیات به منطقه وارد شدند مجموعاً ۸ تیپ و ۴ گردان بودند. در این عملیات شماری از رزمندگان اسلام شهید شدند. یادشان گرامی باشد.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب