تخریب یک تپه باستانی
به گزارش هنر شهر، یک تپه باستانی در شهر ری با قدمت احتمالی تاریخی ـ اسلامی در سکوت تخریب شده است. تابحال کسی پاسخگوی این اتفاق نبوده و مسئولیت حکم تخریب آنرا رسما نپذیرفته است. گفته می شود این تپه با وجود قدمت تاریخی که دارد، در لیست میراث ملی ایران ثبت نبوده و بر همین اساس، مجوز تخریب آن صادر گردیده است.
به گزارش هنر شهر به نقل از ایسنا، تپه «قمی آباد»، واقع در ki Lesson نزدیکی روستای قمی آباد از بخش قلعه نو از املاک شهرستان ری (شرق تپه میل)، که گفته می شود به دوران تاریخی ـ اسلامی و احیانا پیشتر از آن مربوط است و با وجود آنکه یک تپه باستانی شناسایی و معرفی شده و حتی در بررسی های اخیر سفال های قبل از تاریخی در آن پیدا شده است، مدتی پیش با خاک یکسان شد و الان اثری از این تپه و سفال های تاریخی آن وجود ندارد.
عبدالمهدی همت پور ـ مدیر قبلی پایگاه ملی ری ـ که گفته شده این تخریب در زمان مدیریت او رخ داده است، به دنبال پیگیری ایسنا، از جزئیات این ماجرا اظهار بی اطلاعی کرد و مبحث را به قدیر افروند ـ مدیر کنونی پایگاه ملی ری ـ ارجاع داد.
قدیر افروند ـ مدیر پایگاه ملی ری ـ نیز در رابطه با ماجرای تخریب تپه قمی آباد به ایسنا اظهار داشت: گویا سال قبل مالکان یا مستأجران و بهره برداران زمینهای پیرامون تپه قمی آباد، صدور مجوز تخریب این تپه باستانی چندهزارساله را تقاضا می کنند و میراث فرهنگی استان تهران هم بدون گرفتن استعلام از مدیر وقت پایگاه ملی ری، مجوز را صادر و به رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان ری ابلاغ می کند.
او با اشاره به اینکه در زمان مدیریت قبلی پایگاه ملی ری این اتفاق گزارش شده است، اضافه کرد: اواخر سال ۱۴۰۱ از میراث فرهنگی برای ساخت وساز و تخریب در تپه قمی آباد استعلام می شود. از این که متقاضیان این اقدام چه کسانی بودند اطلاع دقیق ندارم، اما طبق آن چه گفته شده زمین ها موقوفه هستند و این که متقاضیان هم نمایندگان رسمی موقوفات هستند یا خیر، خبر ندارم.
مدیر پایگاه ملی ری اظهار داشت: از اوایل سال ۱۴۰۲ تخریب این تپه آغاز می شود. به ما گفتند عوامل میراث فرهنگی هنگام عملیات تخریب، به این محوطه سرکشی می کردند که این اقدام اصلا قابل درک نیست و وقتی مجوز تخریب داده شده، از چه چیزی بازدید کرده اند؟ همینطور گفتند یک دانشجوی دیرینه شناسی هم هنگام عملیات تخریب از سوی میراث فرهنگی در آنجا مستقر بوده، که آن هم عجیب است.
افروند افزود: زمانیکه در شروع این مسئولیتم دنبال ایجاد پایگاه حفاظت برای پایگاه ملی ری بودم، در اینباره جلسه ای با فرماندهی یگان حفاظت استان تهران برگزار کردیم و در این نشست بحث ضرورت آموزش نیروهای یگان حفاظت را مطرح کردم و گفتم که مثلاً من شنیده ام اطراف تپه قمی آباد تخریب شده است (من هنوز در جریان تخریب کلی نبودم و از مدیریت قبلی هم شنیده بودم که بخشی از حواشی تپه تخریب شده است) و باید همکاران یگان توجیه باشند، که فرماندهی یگان حفاظت استان تهران گفتند «تمام تپه قمی آباد تخریب شده است و ما هم گزارش کردیم، اما چون تپه ثبت نشده بود ما مسئولیتی نداریم.»
مدیر پایگاه ملی ری اضافه کرد: بعد از این جلسه فورا به تپه قمی آباد رفتم و دیدم که لودرها درحال فعالیت تسطیح هستند و تپه صاف صاف شده است. شب این مورد را با مدیرکل محترم میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان تهران ـ مطرح کردم و پاسخ ایشان هم این بود که «این تپه ثبت ملی نشده بود.» مگر ما فقط مسئول آثار ثبت ملی هستیم؟ آن پاسخ قانع کننده نبود. قرار بر این شد مبحث را پیگیری و دستورات لازم را بدهند. دو گزارش مجزا برای مسؤلان میراث فرهنگی تهیه و تقدیم کردم و اواخر تابستان هم به من اطلاع دادند که از سازمان مرکزی پیگیر این گزارش هستند، اما هم اکنون دیماه است و خبری از نتایج و اقدامات آن نشده است.
افروند اظهار داشت: مجوز تخریب یک تپه باستانی درحالی صادر شد که یک فرهنگ و تمدن در دل آن نهفته است؛ چطور ممکن است؟ مرجع این اقدام کیست؟ این تپه باستانی چندین لایه تاریخی از دوران قبل از اسلام تا غیره را داشته و این مجوز، باعث تخریب آثار زندگی چند جامعه یا گروه اجتماعی بوده است. آیا میراث فرهنگی مجاز است مجوز تخریب یک تپه باستانی را هرچند که ثبت هم نشده باشد، بدهد؟
بنا بر دیگر گزارش ها و اظهارات عرضه شده به ایسنا، گفته می شود دلیل اصلی برای صدور مجوز تخریب تپه قمی آباد از جانب میراث فرهنگی استان تهران، ظاهرا ثبت نبودن این تپه باستانی بوده است. این در شرایطی است که این تپه باستانی پرونده ثبتی داشته و چند سالی بود که در انتظار تأیید نهایی برای ثبت در لیست آثار ملی قرار داشت.
میثم علیئی ـ باستان شناس، استاد دانشگاه که سرپرست هیأت گمانه زنی دیرینه شناسی قمی آباد و مسئولیت تهیه پرونده ثبتی این تپه را بر عهده داشته ـ نیز در رابطه با جزئیات پرونده ثبتی این تپه باستانی، به ایسنا اظهار داشت: اطراف منطقه دشت تهران به صورت کلی باستانی است، وقتی بخشی از این محوطه را بر مبنای مجوز پژوهشکده دیرینه شناسی گمانه زنی کردیم و متوجه شدیم که هنوز ثبت نشده است، ازاین رو پرونده ثبتی آنرا آماده کرده و به اداره کل میراث فرهنگی استان تهران ارسال کردم.
او افزود: سال ۱۳۹۷ گمانه زنی استعلامی بخشی از این محوطه انجام شد و سال بعد گزارش آن به پژوهشکده دیرینه شناسی و میراث فرهنگی استان تهران هم عرضه شد و در همان زمان پیشنهاد تهیه پرونده‌ی ثبتی آنرا دادم و سال ۱۴۰۰ این پرونده عرضه شد، اما مسؤلان وقت گفتند ثبت یک محوطه زمان بر است و باید در جلسه ای از پرونده ثبتی که آماده کرده ایم، دفاع نماییم تا روی ثبت آن نظرخواهی صورت گیرد و همان موقع اعلام نمودند که این پرونده در نوبت برگزاری جلسه است و معلوم نیست جلسه چه زمانی برگزار گردد. تلاشهای زیادی برای ثبت این تپه انجام دادم، اما ثبت آن به برگزاری آن جلسه منوط بود که مشخص نبود چه زمانی مقرر است برگزار گردد.
این دیرینه شناس اظهار نمود: یافته های ارزشمندی در این تپه باستانی پیدا شد، با این که همان موقع که برای کاوش رفتیم، حفاری های غیر مجاز زیادی انجام شده بود و تعداد زیادی تکه سفال در محوطه پراکنده بود. بر مبنای جستجوهای انجام شده می توانم بگویم محوطه در ارتباط با اوایل دوران اسلامی (آل بویه و سلجوقی) و تاریخی است و تصاویر، طراحی ها و جدول بندی ها در پرونده ثبتی ضمیمه شده بود، اما نمی دانم چه اتفاقی رخ داد و به نظر می آید فقط وعده به ما داده شد.
علیئی اظهار داشت: بعدها تصاویری از تپه به دستم رسید که نشان می داد محوطه ای به ارتفاع شاید دست کم حدود ۵ تا ۶ متر، با خاک یکسان شده بود. از همکاران شنیدم حتی یک تکه سفال هم دیگر آنجا پیدا نمی گردد. شنیدم که چون تپه ثبت ملی نبوده، مجوز تخریب دادند، اما همین کار هم غیرقانونی می باشد.
ایسنا ماجرای تخریب تپه قمی آباد را از کاشانکی ـ مسئول یگان حفاظت شهرستان ری ـ نیز پیگیری کرد که در پاسخ به تماس ایسنا، اظهار داشت: «باید ماجرا را از آقای تقی پور ـ رئیس اداره میراث فرهنگی ری ـ پیگیری کنید و من اجازه مصاحبه ندارم.»
همینطور ایسنا برای پیگیری ماجرای صدور مجوز تخریب تپه قمی آباد با پرهام جانفشان ـ مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان تهران ـ، محسن سعادتی ـ معاون میراث فرهنگی استان تهران ـ و نوروز تقی پور ـ رئیس اداره میراث فرهنگی ری ـ مکرر و تا لحظه ارسال این گزارش تماس گرفت، اما هنوز پاسخی از این مسؤلان دریافت نکرده است.
منبع: هنر شهر
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب